Hepatit E

Hepatit E Virüsü (HEV) Nedir?

HEV morfolojik ve biyofiziksel özellikleri ile Caliciviridae içerisinde heparnavirus cinsinin tek üyesidir. Tek sarmallı, pozitif polariteli ve yaklaşık 7.5 kb’lık genomu olan bir RNA virüsüdur. İlk kez 1983 yılında Balayan ve arkadaşları tarafından enterik yolla bulaşan A ve B hepatiti olmayan olguların dışkı örneğinde saptanmıştır.

HEV Nasıl Bulaşır?

HEV’in ana bulaş yolu dışkı ile kontamine olmuş suların içilmesi ve infekte gıdaların yenilmesi iledir. Kişiden kişiye bulaş hepatit A’ya göre daha az görülmektedir. Hastalığın inkübasyon süresi 15-75 gün ortalama 36 gündür. Hastalık kronikleşmez

Hastalığın Belirtileri

• Sarılık
• Halsizlik
• Karın ağrısı
• İştahsızlık
• Bulantı-kusma
• İdrarda koyulaşma (çay rengi)

Hastalığın Görülme Sıklığı ve Yaygınlığı

HEV infeksiyonları daha çok genç ve orta yaşta geçirilmekte, çocuk ve yaşlılarda seyrek görülmektedir.

Hepatit E’ özellikle sosyoekonomik düzeyi düşük altyapı tesisleri yetersiz, şehir içme suyunun kanalizasyon şebekesiyle kontaminasyonunun önlenemediği Hindistan ve çevre ülkelerinden bildirilmiştir.

Gelişmiş ülkelerde ise dışarıdan gelen sporadik hepatit E olguları şeklinde bildirilmektedir. Günümüzde epidemik A ve B dışı hepatitlere yol açan etken HEV olarak isimlendirilmekte olup bu epidemilerin öyküsü 1955’li yıllara dayanmaktadır.

Sorumlu etkenin HEV olduğu anlaşılan bu özellikteki ilk salgın yine bu tarihte Hindistan’da meydana gelmiştir. Daha sonraki yıllarda bu salgının benzerleri Nepal, Burma, Endonezya, Tayland, Cezayir, Etiyopya, Sudan ve Meksika gibi ülkelerden de bildirilmiştir.

Ülkemizde anti-HEV seropozitifliği % 3-29 arasında bildirilirken en yüksek oran % 29 ile Güneydoğu Anadolu bölgesinde saptanmıştır. Ülkemizde daha çok tek tük salgınlar ve sporadik vakalar şeklinde görülmektedir.

HEV Tanısı Nasıl Konulur?

Hastalığın belirtileri, muayene bulguları ve laboratuvar testleri ile konulur. Kesin olarak tanı koyabilmek için kan testi yapılmalıdır. ELISA testi ile kanda Hepatit E virüs antikorlarının (anti-HEV IgM veya IgG) varlığı gösterilmelidir.

HEV’den Nasıl Korunulur? Aşısı Var Mı?

• Suları dışkı kontaminasyonundan korumak, yeterli klorlama veya içme suyunun kaynatılması, kişi ve çevre hijyeni hakkında tekrarlayan sağlık eğitimi vermek infeksiyonların oluşmasını önemli oranda azaltacaktır. Eller tuvalet, banyo kullanıldıktan, bebek altı değiştirildikten sonra ve yiyecek hazırlamadan önce mutlaka sabunla yıkanmalıdır.
• Temiz olduğu bilinmeyen içme sularından (buz eklenmişler dahil) uzak durmak. Pişmemiş kabuklu deniz ürünleri, kendinizin hazırlamadığı sebze ve meyveleri kullanmamak.
• Şu anda insanlarda kullanılan bir aşı yoktur.

Tedavi

• Genellikle hastaların hastaneye yatması gerekmez. Hastalara belirtileri ve şikayetleri azaltacak destek tedavisi verilir.
• Virüs semptomlar başlamadan önce dışkı ile atılmaya başlar ve yaklaşık 2 hafta boyunca atılmaya devam eder.
• Geçirilmiş HEV infeksiyonunda IgM ve IgG antikorlarının kalıcılığının süresi farklıdır. Fakat genelikle ortalama altı ay sonunda antikorların kaybolduğu kabul edilmektedir.
• Bazı salgınlarda gebe kadınlarda özellikle üçüncü trimesterde ölüm oranı yaklaşık %20-30 bulunmuştur. Gebelerde ölüm oranının yüksek olmasının nedeni tam olarak bilinmemektedir.