SARS-CoV

SARS-CoV

Şiddetli Akut Solunum Yolu Sendromu

Şiddetli akut solunum yolu sendromu (İngilizce: severe acute respiratory syndrome, kısaca SARS), insanları etkileyen, şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsünün (SARS-CoV) neden olduğu solunum yolu sendromu.Kasım 2002 ve Temmuz 2003 tarihleri arasında Hong Kong’da başlayan SARS salgını neredeyse pandemi hâline gelmiş ve dünya çapında 8422 vaka ve 916 ölüm görülmüştür. Dünya Sağlık Örgütü ölüm oranını %10,9 olarak açıklamıştır.Haftalar içinde SARS erkeni 2003 yılının başlarında Hong Kong’dan 37 ülkeye yayılmıştır.

SARS, ilk olarak Çin’in Guangdong eyaletinde ortaya çıkmıştır.

Bugün itibarıyla, 2003 yılı Haziran ayında görülen son enfekte insan vakası (2004 yılında laboratuvar kaynaklı bir enfeksiyon durumu göz ardı edilirse) ile SARS yayılması tamamen önlenmiştir. Ancak, SARS hastalığının (çiçek hastalığının aksine) eradike edildiği iddia edilmemektedir. Bazı hayvan populasyonlarında hala doğal ana rezervuar olarak mevcut olabileceği ve gelecekte insan nüfusuna tekrar dönebileceği düşünülmektedir.

DSÖ’nün bildirdiğine göre SARS hastalığının fatalite hızı; 24 yaş ve daha gençlerde %1 altında, 25 – 44 yaş arası %6, 45 – 64 yaş arası %15, 65 yaş ve üzerinde %50 olarak görülmektedir. Karşılaştırma için, İnfluenza’ya göre ölüm hızı yaklaşık %0,6 (özellikle yaşlılarda) dolaylarındadır. Ancak yeni suşların şiddetli salgınları durumunda %33 gibi yüksek değerlere de çıkabilir. SARS hastalığı 2016 yılında sadece Ukrayna’da 319 kişinin yaşamını yitirmesine sebep oldu.

Belirti Ve Bulgular

İlk belirtiler grip benzeri hastalık şeklinde görülür ve şunları içerebilir: ateş, miyalji, letarji gibi belirtiler; öksürük, boğaz ağrısı ve diğer nonspesifik semptomlar ve ayrıca kas ağrısı, , baş ağrısı, ishal ve titreme görülmektedir. Tüm hastalar için ortak tek belirti ise 38 ° C (100.4 ° F) üstünde bir ateş gibi görünmektedir. Nefes darlığı daha sonra ortaya çıkabilir. Hastalık ilk aşamada soğuk algınlığı gibi belirtiler verir ama daha sonra gribi andırır.

Korunma Yolları

  • Yemek araç-gereçlerini SARS virüsüne sahip olan kişilerle ortak kullanmamak.
  • Virüsün etkili olduğu ülkelere olan seyahatleri ertelemek.
  • SARS virüsüne sahip hastalarla birlikte yatmamak.
  • Çevresinde SARS virüsüne sahip hastalar olan kişilerin, sık sık ellerini yıkaması.
  • Alkol özellikli temizleyiciler kullanmak.
  • Kalabalık ve virüsün olabileceği yerlerde maske benzeri solunum yollarını koruyacak ekipman kullanmak.

SARS-Cov-2, MERS-Cov Veya SARS Virüsü İle Aynı Mı?

Coronavirüsler, bazı tipleri, insanlar dışında hayvanlarda da (deve, kedi, yarasa, vb.) hastalıklara neden olan büyük bir virüs ailesidir. Bu aileyi oluşturan bugüne kadar bildiğimiz 7 coronavirüs vardır: Coronavirüs 229E (HCoV-229E), Coronavirüs OC43 (HCoV-OC43), SARS-CoV, Coronavirüs NL63 (HCoV-NL63, New Haven), Coronavirüs HKU1, SARS-CoV, MERS-CoV ve son olarak SARS-CoV-2

Coronavirüslerin bir kısmı (HCoV-229E, -NL63, -OC43 ve -HKU1) aslında insanlarda sıkça enfeksiyon yaparlar. Özellikle kış ve ilkbahar mevsiminde ateş, lenfadenopati, öksürük gibi semptomları olan soğuk algınlığına neden olurlar.

Geçen sene hayatımıza giren SARS-CoV-2, 2003’te Şiddetli Akut Solunum Sendromuna (SARS) neden olan coronavirüs ve 2012 yılında Orta Doğu Solunum Sendromu’na (MERS) neden olan virüslerle aynı ailedendir ama aynı virüs değildir. Bu yeni virüsü daha iyi tanımak için araştırmalar devam etmektedir. Çok hızlı başlayan bir durum olduğu için virüs ile ilgili her gün yeni bir bilgi edinilmekte ve güncellenmektedir.

SARS-Cov-2 Nasıl Yayılır?

Benzer coronavirüsler (MERS ve SARS) gibi insandan insana solunum yoluyla bulaşmaktadır. Hasta kişilerin öksürdüğü, hapşırığı yoluyla etrafa dağılan damlacıklar ve bu damlacıkların kontamine ettiği eşyalara dokunulması ile bulaş olur. Nasıl bulaştığı hakkında araştırmalar devam etmektedir. Ancak şu ana kadar olan bilgilerimize göre kişi virüsün enfekte ettiği eşyalara dokunduktan sonra eliyle ağzına, burnuna veya gözlerine dokunarak hastalığı bulaşması konusu hala tartışmalıdır.

SARS-Cov-2 Belirtileri Nelerdir?

Semptomları diğer solunum yolu virüsleri ile benzerdir. Semptomlarının virüsle karşılaştıktan sonra 2-14 gün (kuluçka süresi) içinde ortaya çıkabilir. Hafif ateş ve öksürükle seyredebileceği gibi ciddi pnömoni (zatüre)’ye neden olabilir. Ateş, hafif veya şiddetli öksürük, nefes darlığı, koku-tat kaybı, ishal, karın ağrısı gibi farklı belirtileri olabilir.

Nasıl Korunmalıyız?

Solunum yolu virüslerinden de (influenza, RSV, vb.) korunmamıza yardımcı olacak bazı basit önlemler alabiliriz.

  • Hasta olan insanlarla yakın temastan kaçının.
  • Hasta olsun olmasın karşılaşmalarda öpüşmek yerine sadece selamlaşın.
  • Ellerinizi yıkamadan gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmaktan kaçının.
  • Ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın.
  • Sabun ve su yoksa alkol bazlı el dezenfektanı kullanın.
  • Hastaysanız, virüsün yayılmaması için evde kalın.
  • Öksürürken hapşırırken ağzınızı her defasında temiz bir mendille kapatın.
  • Sık sık dokunulan nesneleri ve yüzeyleri temizleyin ve dezenfekte edin.

Tedavisi Var Mı?

Hala spesifik bir antiviral tedavi yoktur. Semptomları azaltmak için tıbbi bakım yapılır.

 

 

 

 

Enfeksiyon Hastalıkları, koronavirüsler, Prof. Dr. Canan Ağalar, SARS-CoV, virüsler

Bu gönderiyi paylaş