Covid-19 Kuluçka Süresi
COVID-19 Nedir?
COVID-19, Çin’in Wuhan kentinde 2019 yılının aralık ayında ortaya çıkan koronavirüsün (SARS-CoV-2) sebep olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Dünya genelinde salgına neden olan bu hastalık, akciğerleri etkileyerek akut solunum sıkıntısı sendromunun (ARDS) görülmesine sebep olarak ölüme sebebiyet verebilir. Hastalığın birçok semptomu olmakla birlikte bu semptomlar grip veya soğuk algınlığı gibi üst solunum yollarını etkileyen diğer viral enfeksiyonlarla karıştırılabilir. COVID-19 özel bir test ile teşhis edilir. Tedavinin başarısı ise hastanın durumuna göre değişiklik gösterir. Hastalığa yakalanan bazı kişiler, hastalığı hiç belirti göstermeden atlatabilir.
Ağız, burun ve göz yoluyla vücuda giren bu enfeksiyonun bulaşıcılığı oldukça yüksektir. Bu nedenle hijyen kurallarına dikkat etmek, sosyal mesafeyi korumak ve maske kullanmak büyük önem taşır.
COVID-19 Kuluçka Süresi Nedir?
Kuluçka süresi; virüsün bir kişiye bulaşması ile enfeksiyon belirtilerinin görülmesi arasındaki süre olarak tanımlanır. Sağlık uzmanları ve hükümet yetkilileri, özellikle salgın hastalıklarda kuluçka süresini enfekte kişilerin diğer kişilerden ne kadar süreyle uzak kalması gerektiğini belirlemek için kullanılır.
Korona virüsünün vücuda girmesinden sonraki kuluçka süresi 2 ile 14 gün arası olarak bilinir. SARS-CoV-2 ile enfekte olan kişilerin yüzde 97’sinden fazlası, temastan sonraki 11,5 gün içinde semptom göstermiştir. Araştırmalara göre, yeni enfekte olmuş bir kişide semptomların temastan sonra en sık 5 gün içinde ortaya çıktığını göstermektedir. Nadir durumlarda,semptomların ortaya çıkması 14 günü de aşabilir.
COVID-19 Belirtileri Nelerdir?
Genel olarak hastalarda COVID-19 semptomları hafif olarak başlar ve birkaç gün içinde giderek şiddetlenir. Virüsü taşıyan ancak semptom göstermeyen kişiler de bulunur. Bu vakalar asemptomatik olarak adlandırılır.
COVID-19’un hastalık başlangıcında mevcut olan belirti ve semptomları değişiklik gösterir, ancak hastalık süresince COVID-19’lu birçok kişide aşağıdaki semptomlar görülür:
- Ateş ve/veya titreme,
- Öksürük,
- Nefes darlığı veya nefes almada zorluk,
- Yorgunluk,
- Kas veya vücut ağrıları,
- Baş ağrısı,
- Tat veya koku kaybı,
- Boğaz ağrısı,
- Burunda tıkanıklık veya burun akıntısı,
- Mide bulantısı ya da kusma,
- İshal.
COVID-19 Vücuda Girdikten Sonra Ne kadar Süre Bulaşıcı Olarak Kalır?
Güncel bilgilere göre koronavirüs ile enfekte olan bir kişinin enfeksiyonu yayma riski, semptomlar başlamadan 4 gün önce başlar, hastalığı süresince devam eder. Asemptomatik kişiler de virüsü yayılımı benzerdir.
COVID-19’dan Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
Koronavirüse yakalanmamak için elleri sık sık yıkamak, hijyen kurallarına dikkat etmek ve maske – mesafe kurallarına uymak gerekir. Hastalıktan korunmak için yapılabilecekler şu şekilde sıralanabilir:
- Diğer kişilerle mesafenizi en az 1,5 metre koruyun ve kalabalıktan kaçının.
- Dışardayken gözünüze, yüzünüze, maskenizin dış yüzeyine dokunmaktan kaçının.
- Kişisel eşyalarınızı başkalarıyla paylaşmayın.
- Evinizdeki kapı kolları, klavyeler ve merdiven korkulukları gibi çok temas edilen yüzeyleri, ev temizleyicileri veya seyreltilmiş çamaşır suyu ile silin.
- Asansör veya ATM düğmeleri, benzin pompası kolları ve market arabaları gibi yüzeylere dokunduktan sonra ellerinizi yıkayın veya el dezenfektanı kullanın.
- Solunum sorunları yaşamaya başlarsanız yada belirtilerinizin COVID-19 ile uyumlu olduğunu düşünüyorsanız, evde kalın ve bir sağlık kuruluşunu arayın.
PROF. DR. CANAN AĞALAR
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı