Virüs Nedir?

Virüsler aynı anda hem canlı hem de cansız özellikleri gösteren biyolojik varlıklardır. DNA ya da RNA’ya sahip olmakla birlikte hücrelerden oluşmazlar. Yaşamak için mutlaka konakçı bir organizmaya ihtiyaç duyarlar. Virüsler çok çeşitli hastalıklara yol açabilir.

Her türlü yaşam formunu etkileyebilirler, çünkü çoğalmak için yalnızca bir konakçıya ihtiyaç duyarlar. Çok basit ya da çok karmaşık olabilirler. Bakterilerse virüslerden farklı olarak kendi kendilerine hayatta kalmalarını sağlayan hücresel mekanizmalara sahip, tek hücreli canlılardır.

Bir salgının ölçeği, virüsün insanlar arasında ne kadar hızlı ve kolay bir şekilde yayıldığına bağlıdır.

Virüsler:

• Bakterileri tutan filtrelerden geçen en küçük elementlerdir. Özellikle hücre kültürler tekniklerinin 20. Yüzyılın ikinci yarısında geliştirilmiş olması birçok virüsün izolasyonuna olanak tanımıştır. Elektron mikroskobunun uygulamaya girmesi ile viral morfolojiler hakkında bilgiler edinilmiştir
• Viral materyal bir hücreden diğerine taşınacak yapıdadır.
• Zorunlu hücre içi parazitidirler.
• Canlı dışında inerttirler, metabolik aktiviteleri yoktur. Madde sentezleyemezler.
• Tek tip nükleik asit (DNA ya da RNA) içerirler.
• Büyüklükleri nanometre boyutunda 20-300
• Replikasyon enzimleri içerebilirler (RNA polimeraz, revers transkriptaz)
• İnterferon salınmasına neden olurlar ve duyarlıdırlar.
• Antibiyotiklere duyarlı değillerdir
• Bakteriyolojik boyalarla boyanmazlar
• Hücresel organelleri yoktur.

Diğer Mikroorganizmalardan Ayırım

Virüs

Hücre yapısı göstermezler Cansız ortamalarda üreyemezler DNA ya da RNA içerirler Işık mikroskobu ile değilde Elektron mikroskobu ile görülebilirler Büyüklükleri nanometre olarak ifade edilebilir. Genellikle 20-300 nm Hücresel organelleri yok Virüs çoğalması replikasyon yani kopyalama yolu ile olur. Replikasyonlarında rol oynayan enzimler vardır. Antivirallere ve interferona duyarlıdırlar Bakteriyolojik ve sitolojik boyalarla boyanmazlar. Elektron mikros. da görebilmek için negatif boyama yapılır.

Bakteri ve Mantarlar

Prokaryotik ya da ökaryotik hücre yapısı ve organizasyonu Klamidya ve Riketsiyalar hariç cansız ortamalarda üreyebilirler Hem DNA hemde RNA Işık mikroskobu ile görülebilirler Büyüklükleri mikrometre olarak ölçülebilir Hücresel organelleri vardır. İkiye bölünerek çoğalırlar Antibiyotiklere duyarlılık gösterirler. Bakteriyolojik boyalarla boyanabilirler

Virüs ve Bakteri Arasındaki Fark Nedir?

Virüs ve bakteri, hastalıklara neden olan yaygın iki patojendir.

Virüsler, birer canlı organizma değildir. Virüsler yalnızca enfekte ettikleri hücrelerin içinde yaşar, büyür ve çoğalır. Virüsler oldukça spesifik bir şekilde hücrelere saldırır. Örneğin, bazı virüsler solunum sistemine, bazıları karaciğere, bazıları kandaki hücrelere saldırabilir. Virüslerin çoğu hastalıklara neden olur.

Bakteriler ise enerji üretebilen, hareket eden ve kendi kendine çoğalabilen canlı organizmalardır. Bakterilerin büyük bir çoğunluğu zararsızdır. Bakteriler toprak, kaya, su, bitki, hayvan ve insan vücudu gibi birçok yerde yaşayabilir. Bakteriler, canlılarda birçok hayati rol üstlenir. İnsan vücudunda, insan hücrelerinden daha çok bakteri yaşar. Bakteriler, insan vücudunda ağızda, burunda ve özellikle bağırsaklarda bulunur.

Virüsler bakterilere göre çok daha küçüktür. Virüslerin en büyüğü, en küçük bakteriden daha küçüktür. Virüslerin boyutları 0,02 ile 0,25 mikron arasındayken, en küçük bakterilerin çapı 0,4 mikron seviyesindedir. Bu nedenle pek çok virüs sıradan mikroskopla görülemez. Küçük boyuttaki virüsleri görüntüleyebilmek için elektron mikroskobu kullanılır.

Sebep Oldukları Hastalıklara Kısaca Bakalım

Virüs ve bakterilerin farklı biyokimyaları nedeniyle enfeksiyon biçimleri çok farklıdır.

Virüsler, bir hücreyi enfekte eder ve burada çoğalarak hücreyi terk eder. Daha sonra başka bir hücreyi enfekte eder ve sistemik bir şekilde vücuda yayılır. Grip, kızamık, çocuk felci, AIDS ve COVID-19 virüslerin sebep olduğu hastalıklardır.

Hastalığa yol açan bakteriler ise genellikle doğru fırsat ortaya çıktığında enfekte olur. Bakterilerin kendileri ya da ürettikleri toksinler enfeksiyona neden olabilir. Bakteri enfeksiyonu genellikle vücudun bir bölümü ile sınırlıdır. Zatürre, tüberküloz, tetanoz ve gıda zehirlenmesi bakterilerin sebep olduğu hastalıklardır.

Virüslerin sebep olduğu hastalıklara viral enfeksiyon, bakterilerin sebep olduğu hastalıklara ise bakteriyel enfeksiyon adı verilmektedir.

Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar, öksürme, hapşırma, ateş, iltihaplanma, kusma, ishal, yorgunluk ve kramp gibi benzer semptomlara neden olabilir. Bunların tümü, bağışıklık sisteminin vücudu zararlı organizmalardan kurtarma çabasıdır.

Bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların tedavisinde antibiyotikler kullanılmaktadır. Diğer bir taraftan, antibiyotiklerin aşırı kullanımı bakterileri antibiyotiklere karşı dirençli hale getirmektedir. Bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılabilen antibiyotikler, virüslere karşı etkinli değildir.