Chikungunya Ateşi
Chikungunya Hastalığı
Chikungunya virüsünün neden olduğu, akut ateşli bir hastalıktır. Kelime anlamı yerel Tanzanya dilinde ‘iki büklüm yapan ‘ demektir. Eklem iltihapları ve şiddetli ağrılara bağlı hastanın hareketlerinde ve duruşunda kısıtlanma gelişmesi bu tanımlamaya neden olmuştur.
Bulaşma
Chikungunya virüsü çoğunlukla Aedes aegypti ve Aedes albopictus sivrisinekleri tarafından insanlara bulaştırılır. Bu sivrisinekler gündüz ve gece ısırırlar. Aynı tür sivrisinekler Dang Hummasını da bulaştırmaktadırlar. Chikungunya virüsü doğum anında nadiren anneden yenidoğana bulaşır. Bugüne kadar, hiçbir bebeğe emzirme yoluyla chikungunya virüsü bulaştığı tespit edilmemiştir. Bugüne kadar, bulaştığına dair bilinen bir rapor olmamakla birlikte, virüs kan nakli yoluyla yayılabilir. İnsandan insana doğrudan bulaştığına dair kanıt yoktur.
Belirtiler
Chikungunya virüsü bulaşmış çoğu insanda bazı semptomlar gelişir.
Semptomlar genellikle enfekte bir sivrisinek tarafından ısırıldıktan 3-7 gün sonra başlar.
En sık görülen semptomlar ateş ve eklem ağrısıdır. Diğer semptomlar arasında baş ağrısı, kas ağrısı, eklemlerde ödem veya döküntü sayılabilir. Chikungunya hastalığı sıklıkla ölümle sonuçlanmaz, ancak belirtiler şiddetli ve etkileyici olabilir. Hastaların çoğu bir hafta içinde daha iyi hissederler. Bazı insanlarda eklem ağrısı aylarca sürebilir.
Daha ağır hastalık riski altındaki kişiler arasında doğum sırasında enfekte olan bebekler, yaşlı yetişkinler (≥65 yaş) ve yüksek tansiyon, diyabet veya kalp hastalığı gibi tıbbi rahatsızlıkları olan insanlar bulunur.
Bir kişi enfekte olduğunda, gelecekteki enfeksiyonlardan korunma olasılığı yüksektir.
Tanı ve Tedavi
Hastanın kliniği ve kan testleriyle tanı konur. Tedavide kullanılan herhangi bir antiviral ilaç mevcut değildir ve aşısı da yoktur.
Ateş ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olacak ilaçlar vardır. Hastaların çoğu bir hafta içinde daha iyi hissetmektedir. Bazı insanlarda uzun süreli eklem ağrısı gelişebilir.
Yolcular için Risk
Chikungunya hastalığı Afrika, Asya, Avrupa, Amerika, Hindistan ve Pasifik adalarında görülmektedir. 2013 yılı sonlarında Chikungunya Amerika’da ilk kez Karayip Adaları’nda görülmüştür.
Korunma
Chikungunya virüsü enfeksiyonunu önlemek için bir aşı ya da ilaç bulunmamaktadır. Sivrisinek ısırıklarından korunmak esastır. Bunun için:
- Klimalı ya da korunmuş mekanlarda kalmaya özen gösterin.
- Açıkta kalan cildinize sivrisinek kovucuları uygulayın.
- Kapalı giysiler giyin (uzun kollu gömlek ve uzun pantolon gibi) Permetrin ile muamele edilmiş giysiler giyin.
- Dış mekanlardaki içi su dolu kapları boşaltın.
- Yerel vektör kontrol programlarını destekleyin.
Ciddi hastalık riski artmış kişiler, Chikungunya salgınlarının devam ettiği bölgelere seyahatlerini iptal etmeyi düşünmelidirler.
Seyahat Dönüşü Öneriler
- Siz veya ailenizden birinin Chikungunya ateşi geçirdiğinizi düşünüyorsanız acilen doktorunuza başvurun.
- Seyahatiniz hakkında hekiminizi mutlaka bilgilendirin.
- Chikungunya hastalığı teşhisi konmuşsa, virüsün daha fazla yayılmasını engellemek için sivrisinek ısırıklarından kendinizi koruyun. Enfeksiyonun ilk haftasında, kanda chikungunya virüsü bulunabilir ve enfekte bir kişiden sivrisinek ısırıkları yoluyla başka bir insana geçebilir. Enfekte sivrisinekler daha sonra virüsü diğer insanlara yayabilir