Mantar Hastalıkları

Mantar enfeksiyonu cilt hastalıkları içinde çok büyük bir hasta grubunu oluşturmaktadır. Mantar hastalığı genellikle kıl, deri ve tırnak gibi keratinize dokulara yerleşen kaşıntı , kızarıklık, sulanma ve pullanma şeklinde kendini gösteren bir enfeksiyondur. Özellikle yaz aylarında artar. Tedavi edilmediği durumlarda mantar üzerine başka enfeksiyonlar eklenebilir. Lenf bezlerine yayılarak lenfanjit denen lenf bezi iltihabı yapabilir. Selüloit ve erizipel gibi cilt ve cilt altı yumuşak doku enfeksiyonuna sebep olabilir. İlerlediği takdirde fil ayağı denen hastalık görülebilir. Mantar enfeksiyonu, cilt hastalıkları içinde çok büyük bir hasta grubunu oluşturmaktadır. Mantar hastalığı genellikle kıl, deri ve tırnak gibi keratinize dokulara yerleşen kaşıntı , kızarıklık, sulanma ve pullanma şeklinde kendini gösteren bir enfeksiyondur. Özellikle yaz aylarında artar.

Mantar Türleri

Tırnak mantarları (onikomikoz), genellikle tırnaklarda, kalınlaşma, renk değişimi, sertleşme ve kırılmalar şeklinde olur ve tırnağın şekli bozulur. Genellikle ayak tırnaklarını tutmaya eğilim gösterir.

Kasık mantarı (t. inguinalis), ise genellikle uyluk ön, üst ve iç yüzeyinde görülüp kaşıntı, kızarıklık ve su toplaması gibi belirtileri vardır.

Baş/saçlı deride, özellikle puberte öncesi çocuklarda görülür. Genellikle kırık saçlar içeren kepekli alanlar, kıl diplerinde mantar birikimi, iltihaplanma biçiminde görülür. Zamanında tedavi edilmezse kellik ile sonuçlanabilir.

Vücut mantarı (t. korporis), vücudun her bölgesinde görülebilir. Ellerde tinea manuum, yüzde tinea facei adlarını alır. Ortadan dışarı doğru açılan kenarları pullu, kızarık halkalar şeklindedir.

Genital bölge mantarları, beyazımsı kremimsi akıntı, kaşıntı ve kızarıklık ile kendini gösterir. Islaklık, maserasyon, gebelik, şeker hastalığı ve antibiyotik kullanımı hastalığın sebebi olabilir veya mevcut hastalığı arttırabilir.

Tinea verzikolor, genellikle göğüs, sırt, boyun ve kolları kapsar. Yüzeyi ince kepekle kaplı, açık kahve rengi ve bazen beyaz yama tarzında lezyonlar görülür kolaylaştırıcı nedenler arasında yağlı deri aşırı terleme ve ıslak kalma sayılabilir.

Mantar enfeksiyonu, bahsettiğimiz şekillerin haricinde bir de bebeklerde dil üzerinde beyaz veya kırmızı plak şeklinde görülür. Buna kandida türü maya mantarları neden olur.

Kimlerde Görülür Mantar Hastalığı

• Aşırı terleyen insanlarda, ayakların duş, yüzme ve abdest sonrası nemli kalması
• Aşırı el yıkama, çamaşır ve bulaşık gibi nedenlerle ellerin sürekli ıslak kalması
• Ortak terlik, ayakkabı ve çorap kullanımı
• AIDS başta olmak üzere bazı enfeksiyon hastalıklarında
• Topikal ve sistemik bazı ilaçların uzun süre kullanımında
• Ergenlik öncesi çocuklarda sıklıkla saçlı deride
• Gebelikte, diabetlilerde ve kanser hastalarının ileri döneminde, vücut direnci kırılmış hastalarda görülür.

Tedavisi

Direk mantar bölgesi üzerine sürülen kremler, losyonlar, spreyler veya ağızdan alınan mantar ilaçları ile tedavi edilir. Tırnaklarda ise tırnak yatağı tamamen bozulmuşsa, tırnak çekimi yapılır. Tırnaklarda, saçlı deriyi tutan vakalarda oral tedavi gerekli olmaktadır. Tedavi süresi bazen 4-6 ayı bulabilir.

Tedavi Geciktiğinde Hastanın Karşılaşacağı Sorunlar

Mantar üzerine başka enfeksiyonlar eklenebilir. Lenf bezlerine yayılarak lenfanjit denen lenf bezi iltihabı yapar. Selüloit ve erizipel gibi cilt ve cilt altı yumuşak doku enfeksiyonuna sebep olur. İlerlediği takdirde fil ayağı denen hastalığı görülebilir.